کد مطلب:4195 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:22

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

مي خواهم در مورد خواب و رؤياهاي صادقه بيشتر بدانم و در خواب روح به آينده مي رود بيشتر توضيح دهيد؟

خواب هايي كه با حوادث خارجي روزمره، صفات اخلاقي و ناملايمات جسمي و روحي هيچ گونه ارتباطي ندارد و در زماني مناسب و با شرايطي مطلوب ديده شود، رؤياي صادقه ناميده مي شود. چنين خواب هايي از آن نظر كه ارتباطي تعجبآفرين بين امري وجودي يعني رؤيا با امري عدمي يعني حادثة آينده كه هنوز اتفاق نيفتاده است برقرار مي كند و نكاتي را بيان مي نمايد، حقيقت نما يا صادقه ناميده مي شود. مثل رؤيايي كه در آن به ايجاد حادثه اي براي شخصي، خانواده اي يا جامعه اي در آينده اشاره شده و خبر از ماجرايي از اين طريق داده مي شود و پس از چندي عين آن صحنه و حادثه اتفاق ميافتد!

برخي از دانشمندان چنين صحنه ها و حادثه ها را اين گونه تحليل مي كنند:

نفس انسان خواب، نخست با سبب حادثه ارتباط برقرار مي كند؛ سببي كه فوق عالم طبيعت قرار داد و به دنبال آن، بين نفس و آن سبب، ارتباط ديگري ايجاد مي شود و آن حادثه ترسيم مي شود.

اينان براي توضيح اين واقعيت شگرف، معتقدند كه سه نوع عالَم وجود دارد:

1. عالَم طبيعت: دنيايي كه ما در آن زندگي مي كنيم و موجودات آن جلوه اي ظاهري و مادي داشته، كه بر طبق نظام حركت و سكون و تغيير و تبديل، به حيات خود ادامه مي دهند.

2. عالم مثال: دنيايي كه برتر از عالم طبيعت بوده صورت هاي موجودات به چشم مي خورد، اما بدون ماده. جهاني است كه تمامي حوادث طبيعت از آن سرچشمه مي گيرد و باز به آن برگشت مي كند. از اين رو عالم مثال، علّت و سبب عالم طبيعت خواهد بود.

3. عالم عقل: اين عالم والاتر از عالم مثال است و از نظر جايگاه و ارزش، برتري ويژه اي دارد. حقايق اين جهان و كليّات واقعيات در آن وجود دارد، اما بدون مادة طبيعي و بدون صورت مثالي. از اين رو علّت و سبب عالم مثال خواهد بود.

حال به اصل سخن بر گرديم. نفْس انسان به خاطر صفات الهي، نوعي ارتباط با عالم مثال و عالم عقل دارد. آن گاه كه آدمي به خواب فرو رفت و تمامي حواس او دست از كار كشيد، از امور طبيعي و خارجي جدا شده، به عالم مثال و عقل ـ كه خود هم سنخ آنهاست ـ رو مي كند و در نتيجه پاره اي از حقايق آن دو را به مقدار استعداد، امكان و ظرفيت مشاهده مينمايد.

اگر نفس انسان، توانايي و كمال درك مجردات عقليه را به طور كلي و نوراني دارا بود، خواب هاي آدمي همه، رؤياهاي صالحه و صادقه اي مي شوند كه در آينة آن امروز و فردا و فرداها به خوبي نمايان خواهد بود. رؤياهاي رسول اكرم ص كه همگي بشارت بخش و صادق بود (1) و پرده از آيندة حوادث رسالت خود بر مي داشت، مثال صدق چنين خواب هايي است.

برخي افراد، داراي نفسي اين چنين كامل و توانمند نبوده، مرحلة بعدي را دارا هستند. بدين بيان كه حوادث را به طور كلي و نوراني نديده، بلكه به صورت خيالي، جزئي و مادي كه با آنها مأنوس هستند، حكايت مي كنند. چنين است كه در بيداري مفهوم سرعت را با تصور جسمي سريع، عظمت را با كوه، رفعت و بلندي را با آسمان، مكر و حيله را با روباه، حسادت را با گرگ و شجاعت را با شير به ذهن خود منتقل مي كنيم تا به خوبي در انديشه ما مجسم شود.(2)

چون من خيال رؤيت جانا به خواب بينم كز خواب مي نبيند چشمم به جز خيالي

كساني كه رؤياهايي اين چنين دارند و حوادث را در خواب ها به صورت خيالي مشاهده مي كنند، افراد وارسته اي هستند كه داري نفسي سليم، اخلاقي زينت يافته به صفات پسنديده و صاحب صداقت و صفا خواهند بود. بدين خاطر آن چه را در آن حالت مشاهده مي كنند، با مثال هايي كه با آن مأنوس هستند به تصوير مي كشند، بيان مي كنند. به طور مثال ازدواج در آينده را به صورت جامه در تن كردن، افتخار و بزرگي را به گونة تاج بر سرگذاشتن، علم و دانش را در چهرة نور،جهالت را به صورت سياهي و ظلمت و گوشه نشيني را در جلوة مرگ مشاهده مي كنند.

چنان كه مردي خواب خود را اين گونه نزد ابن سيرين بيان كرد تا او تعبير كند. گفت در عالم رؤيا ديدم مُهري در دست دارم كه با آن دهان و عورت مردم را مُهر مي كنم. ابن سيرين در پاسخ گفت:

تو به زودي مؤذن مي شوي و در ماه رمضان مردم با صداي تو امساك مي كنند! (3)

زماني كه حضرت امام ره در نجف به سر مي بردند، پسر بزرگ ايشان، مرحوم آقا مصطفي به درس اخلاق آيت ا... سيد عبدالكريم كشميري مي رود و در اثر نشست و برخاست با آن شخصيت وارسته، تعريف بسياري براي پدر خود مي كند.

امام مي فرمايد: چيزهايي كه مي گويي صحيح است ولي من دليلي هم مي خواهم، برو به ايشان بگو: من در فلان تاريخ چه خوابي ديده ام؟

حاج آقا مصطفي چون ماجرا را براي استاد اخلاق خود بيان مي كند ايشان مي گويد: به پدر خود بگو كه در آن تاريخ در عالم رؤيات مشاهده كرديد كه از دنيا رفته ايد و در حالي كه پيكر شما در قبر قرار گرفت، زير سر شما سنگ يا خشتي مزاحم بود. در آن حال حضرت علي ع تشريف آوردند، آن را برداشته و آن وقت شما راحت شديد.

سخنان آيت ا... كشميري كه توسط حاج آقا مصطفي براي امام گفته مي شود، امام مي فرمايد: كاملاً صحت دارد. برو از ايشان تعبير خواب را هم بپرس.

آيت ا... كشميري جواب مي دهد: به پدرتان بگوييد نجف همچون قبر براي شماست ـ زيرا دولت هاي عراق و ايران براي جلوگيري از فعاليت هاي سياسي، فشار بسياري به شما وارد مي كنند ـ آن سنگ يا خشت موانعي است كه در كار شما پديد آمده است كه انشاءا... با عنايت امام امير المؤمنين ع اين موانع برطرف مي شود و شما به ايران باز مي گرديد و به هدفتان هم مي رسيد و در آنجا رحلت مي كنيد.

حضرت امام ره مضمون رؤياي خود را براي همسر خويش تعريف مي كند و تأكيد بسياري مي ورزد كه تا در قيد حيات هستم از فاش كردن اين خواب خودداري كن و براي كسي نقل مكن.

پس از رحلت امام ره، همسر ايشان خواب را از زبان امام اين چنين بازگو كرد: در رؤيايي ديدم از دنيا رفته ام. حضرت علي ع مرا غسل داده و كفن كرد. چون در قبر قرار گرفتم، حضرت به من فرمود: آيا راحت شدي؟ عرض كردم: اي جدّ بزرگوار! قلوه سنگي زير سرم است كه مرا ناراحت مي كند. امام آن را برداشتند و دوباره فرمودند: آيات راحت شدي؟ عرض كردم: بلي اي اميرمؤمنان. (4)



















منابع و مآخذ:

* برگرفته از كتاب: خواب، رؤيا، تعبير/ احمد لقماني، ص 49 الي 52 و 86الي 87

1. ر.ك: بحارالانوار، ج18، ص195 و ج 61، ص 182

2. ر.ك: تفسير المنير، ج12، ص 208 و 209؛ تفسير الميزان، ج11، ص 268 و 269 و 270؛ تفسير نمونه، ج9، ص 311 و 361 و 362؛ تفسير حجه التفاسير، ج 3، ص217

3. تفسير الميزان، ج 11، ص 417 - 422 (مترجم)

پابه پاي آقتاب، ج 1، ص 257؛ مردان علم در ميدان عمل، ج3، ص353؛ بوي عطر نماز، ص44